7 rzeczy, które musisz wiedzieć o depresji

2015-01-02

Wbrew pozorom temat depresji jest niemal tak „kontrowersyjny” w Polsce jak homoseksualizm. A nawet nie tylko w Polsce, bo jeśli poczyta się trochę komentarzy na zagranicznych stronach na temat depresji, to ręce odpadają.

Z tego powodu, żeby nieco odczarować ten temat powstał ten tekst. Przesłanie jest następujące: depresja to choroba, należy ją leczyć i nie należy jej lekceważyć. Przesłanie nr 2: zanim się wypowiesz na ten temat, to przynajmniej przeczytaj poniższe podpunkty, żebyś wiedział o czym w sumie mówisz.

1) Depresja i depresja to nie to samo

Dokładniej mówiąc, znaczenia słowa „depresja” są różne. Jeśli ktoś mówi, że ma np. depresyjny nastrój, to wcale nie znaczy, że cierpi na depresję, tylko np. przygnębiony, bo stracił pracę albo rzuciła go dziewczyna. Kliniczna depresja to stan chorobowy i ma charakter permanentny. Chociaż można się kłócić czy depresja kliniczna to zaburzenie czy choroba, to nie ma to większego sensu, zwłaszcza dla osób, które cierpią na depresję. Poza tym sama kliniczna depresja ma bardzo obszerną listę objawów i to stwarza kolejne pole do popisu dla miłośników spiskowych teorii dziejów. W każdym razie ja, w dalszej części tego tekstu będę traktować depresję jako chorobę (przemawia za tym bardzo wiele).

2) „Weź się w garść” tylko pogorszy sprawę

Wyobraźcie sobie, że wasz znajomy złamał rękę i marudzi, że go boli, a wy mu mówicie „Chłopie, weź się w garść!”. Od tego kość mu się nie zrośnie. Tak samo jak ktoś ma np. cukrzycę. Powiedzielibyście cukrzykowi „No stary, weź, ogarnij tą swoją trzustkę i niech wydziela tyle insuliny ile trzeba, bo już nie mogę znieść Twojego marudzenia!”. Tak samo mówienie komuś kto choruje na depresję nie pomoże mu w wyleczeniu się z choroby (trochę argumentów za tym, że to faktycznie choroba podam niżej). Wręcz przeciwnie, w ten sposób tylko wywołacie frustrację u chorego, co pogorszy jego stan.

3) Depresja ma swoje podłoże genetyczne

Jest trochę genów, które udało się już powiązać z depresją. Najlepiej jednak sprawę zobrazują statystyki. Jeśli jeden bliźniak jednojajowy zachorował na depresję, to szansa na zachorowanie drugiego wynosi 50%. Przykładowo: przypadkowo spotkana na ulicy osoba cierpi na depresję z prawdopodobieństwem około 2%.

4) Geny to nie wszystko

Warto pamiętać (nie tylko w tym przypadku), że nasze geny niekoniecznie determinują wszystko. Stwarzają one przede wszystkim pewien potencjał. W przypadku depresji najczęstszym wyzwalaczem objawów choroby jest stres. I nie chodzi tutaj o to, że jeśli np. umrze komuś bliska osoba i opłakuje ją przez kilka miesięcy. To jest akurat zupełnie normalna reakcja. Zdrowy człowiek popłacze, pobiada, a potem wraca do normalnego stanu. Osoba z depresyjnym potencjałem genetycznym pod wpływem takiego stresu nie będzie w stanie wrócić do stabilnego stanu lub zajmie jej to o wiele więcej czasu.

Jeśli ktoś ma słabszy potencjał depresyjny, to ogarnie się po kilku takich mocnych stresorach aż w końcu coś w nim pęknie. Później nawet najmniejszy stresor może powodować nawrót silnych stanów depresyjnych.

5) Depresja zostawia fizjologiczne ślady

To jest jeden z najważniejszych argumentów przemawiających za tym, że to choroba. U osób cierpiących na depresję obserwuje się faktyczne zmiany w funkcjonowaniu organizmu. Znamiennym przykładem jest zaburzenie faz snu (wykazuje to obrazowanie mózgu robione w trakcie snu). Osoby chorujące na depresję mogą budzić się np. po 4 godzinach od położenia się spać i być kompletnie wyczerpane, a potem w żaden sposób nie są w stanie zasnąć. Nie jest to jedyna opcja zaburzeń snu w depresji, właściwie wszystko wchodzi tutaj w grę, tzn. bezsenność i nadmierne spanie.

6) Słabsza depresja może być groźniejsza niż silniejsza

Trochę o tym pisałem a propos dystymii. Problem polega na tym, że w mało zaawansowanej depresji chorzy zazwyczaj nie zdają sobie sprawy z tego, że coś im dolega. W związku z tym nie podejmują żadnego leczenia. Innym przykładem jest też sprawa dotycząca myśli samobójczych u osób cierpiących na depresję. Jeśli ktoś cierpi na bardzo silną depresję, to jest właściwie kompletnie „sparaliżowany”. Nie jest w stanie zrobić niczego, włącznie z samobójstwem. Przy częściowym ustąpieniu objawów może dojść do próby popełnienia samobójstwa.

7) Serotonina, o co w końcu z nią chodzi?

Faktem jest, że nie mamy jeszcze pełnej wiedzy o depresji. Na początku myślano, że jest ona wynikiem noradrenaliny, potem dopaminy, później serotoniny. Sprawa okazuje się jednak o wiele bardziej złożona. W dalszym ciągu stosuje się w leczeniu depresji inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (czyli substancje chemiczne, które przeciwdziałają „wydalania” serotoniny w trakcie przewodzenia neuroprzekaźników między synapsami). Ciekawe jest to, że leki te działają a nie do końca wiemy dlaczego (bo serotonina sama w sobie nie do końca działa jak w to kiedyś wierzono). Nowsze badania pokazują, że serotonina ma związek z neurogenezą (czyli tworzeniem nowych komórek nerwowych), co ma mieć wpływ na wielkość hipokampu (części w mózgu odpowiedzialnej pamięć i emocje). Innymi słowy, serotonina działa ale z przyczyn innych niż kiedyś myślano.

Czytaj też: 4 rzeczy, których lepiej unikać jeśli ma się „doła”

Skomentuj tekst na Facebooku

Najpierw wiedza, potem rzeźba

Kompleksowy przewodnik po diecie i treningu dla osób początkujących i średnio zaawansowanych.

Ponad 10000 sprzedanych egzemplarzy!

Ponad 260 stron konkretów. Minimum teorii i maksimum informacji praktycznych. Do e-booka dołączone są również arkusze kalkulacyjne, które wyręczą Cię w koniecznych obliczeniach.

ZAMÓW E-BOOKA

O AUTORZE Cześć, nazywam się Tomasz Saweczko (aka Łysy), z wykształcenia jestem matematykiem (co nie przeszkodziło mi w napisaniu książki). Nie jestem ani pakerem, nie chodzę do kosmetyczki co drugi dzień, ani nie traktuję ulicy jak wybiegu. Zaś męskie dbanie o siebie, to dla mnie coś więcej niż tylko wygląd... Czytaj więcej!